PİSA, İTALYA

İtalya’nın orta kesiminde, Toscana yönetim bölgesinde il ve il merkezi kent. Arno Irmağının kıyısında, Liguria Denizinden yaklaşık 10 km içeride yer alır. Eski Piza ya da Pisae’de bir deniz üssü olarak Romalıların denetiminde geçirmesinden önce Ligurların yaşadığı sanılmaktadır. İÖ kent İS  313’te piskoposluk merkezi olmuştu.

Piza ortaçağda güçlü bir kent devleti ve gelişen bir ticaret merkeziydi. Pizalılar 1016’da Cenovalılarla birlikte Müslümanları Sardinya’dan çıkardılar. 1063’te Piza donanması Müslümanların elindeki Palermo’yu yağmaladı. Piza’yla Cenova arasındaki uzun süreli mücadele 1248’teki Meloria Çarpışması’nda Piza’nın Cenova donanması karşısında kesin bir yenilgiye uğramasıyla sona erdi. Mil birikmesi sonucu Arno Irmağının yüklü kadırgaların ulaşmasına elverişsiz duruma geldiği 15. yüzyıla değin, kent canlı bir ticaret merkezi olma özelliğini korudu. Büyük bölümü tuğla ve taştan yapılmış, konut olarak kullanılan uzun bir kule (casatorre); katedral, vaftizhane ve eğik çan kulesinden oluşan görkemli yapı grubu ve çok sayıda kilise kentin o dönemdeki zenginliğini yansıtır.

Floransalıların iç çatışmalarına da yardımıyla 1406’da ele geçirdikleri Piza, Fransız ordularının İtalya’yı istila ettiği 1494’te kısa bir süre yeniden bağımsızlığını kazandı. Bir dizi savaş ve kuşatmanın ardından 1509’da bir kez daha Floransa’nın egemenliği altına girdi ve gittikçe önemini yitirerek bir taşra kenti durumuna geldi.

 

Galileo Galilei’nin (1564-1642) doğum yeri olan kent günümüzde bir başpiskoposluğun ve büyük bir üniversitenin merkezidir. Aynı zamanda önemli bir demiryolu kavşağıdır. Ekonomisi hafif sanayiye ve turizme dayalıdır.

 

Pisa Katedrali ve Vaftizhanesi

Toskana bölgesinde eğik çan kulesiyle ünlü romanesk kilise. Küçük İtalya devletlerinden biri olan Piza, 1063’te Palermo açıklarındaki deniz savaşında bir Arap donanmasını yenilgiye uğratınca Batı Akdeniz’deki ticaret üstünlüğünü ele geçirdi. Pisalılar da bu zaferi kutlamak amacıyla bir katedral yaptılar. Katedral, Toskana’nın en büyük dinsel yapısıdır. Beş nefli bazilikayı üç nefli bir transept keser. Yan neflerin üzeri tonozludur. Orta nef ise içten düz bir tavanla örtülüdür. Orta nefle çapraz nefin kesişme noktasında elips planlı bir kubbe vardır. Ana nef gibi çapraz nefin uçları da yarım daire planlı apsislerle biter.

 

Bulunduğu kentin o çağdaki zenginliğini yansıtan katedral; işlemelerle, resim ve kabartmalarla bezenmiştir. Yapımında renkli mermer kullanılmıştır. Dış cepheleri de elden geldiğince görkemli yapılmıştır. Çok katlıymış gibi düzenlenen ön cephede, üç büyük giriş kapısının üstünde birbirine kemerlerle bağlanmış sütunlu galerileri vardır. Yapının ve girişlerin iki yanında gömme sütunlar yer alır. Kapıların üzerleri kemerlerle vurgulanmıştır. Katedralin önünde, aynı üslupta, süslü vaftizhanesi vardır. Sekizgen planlı bu yapıyı dilimli bir kubbe örter.

 

Katedralin az rastlanan bir uygulama olan daire planlı çan kulesi çok ünlüdür. Yapımına 1174’te başlanan kulenin yüksekliğinin 56 m olması tasarlanmıştı. Temelinin çürük zemin üstünde olması ve dengesiz bir biçimde yerleşmesi nedeniyle sekiz katından üçü tamamlandığında bir yana doğru yatmaya başladı. Yapımından sorumlu olan Bonnano Pisano bu eğriliği, kalan katların yatık taraftaki yüksekliğini biraz artırarak düzeltmeyi denedi. Ama artan yük kulenin toprağa daha da çok batmasına yol açtı. Mühendisler soruna çözüm ararlarken, kule inşaatı birçok kez ertelendi ve sonunda 14. yüzyılda eğik bir biçimde tamamlandı.

 

20. yüzyılda kulenin temelleri beton enjekte edilerek kuvvetlendirilmiştir. Ama çökme tehlikesi hala önlenememiştir. Günümüzde 5.2 metre yana yatık duran kuleyi kurtarmak için çeşitli tasarılar geliştirilmektedir.

 

LUCCA

Lucca, İtalyanın Kuzeyindeki Toskana yönetim bölgesinde, Serchio nehrinin içinden geçtiği, Ligurya Denizi kıyılarındaki verimli bir düzlükte kurulmuş olan İtalyan kentidir. Lucca ilinin başkentidir. Rönesans döneminden kalma oldukça iyi korunmuş şehir, surları ile ünlüdür.

 

Toskana yönetim bölgesinde, Serchio Nehri’nin içinden geçtiği, Ligurya Denizi kıyılarındaki Lucca’da; Rönesans döneminden kalma oldukça iyi korunmuş şehir surları hemen karşınıza çıkacaktır. Piazza Anfiteatro Lucca, Roma İmparatorluğu döneminde site şehir planı biçiminde inşa edilmiştir. Lucca’nın sembolü ve şehrin merkezi ise Piazza dell’Anfiteatro’dur.

 

MONTALCINO

Güney Siena’nın tepelerinde konumlanmış masalsı bir kasaba olan Montalcino duvarlarla çevrili bir Orta Çağ kasabasıdır. Batısında Pienza, Vald’Orcia Doğal Parkı ve Brunello şarapları ile ünlü Montalcino 16. Yüzyıldan günümüze kalan bir hazineyi barındırmaktadır.